Po co nam dwie dziurki w nosie?

 Zagadka dwóch dziurek w nosie rozwiązana! Od dziś wiadomo, że dwie dziurki służą do wąchania stereo. Mechanizm przestrzennego węchu stwierdzono u amerykańskiego kreta Scalopus aquaticus. Jak każdy kret, tak i ten jest ślepy, ma dość przytępiony zmysł dotyku a jednak potrafi w skuteczny sposób zdobywać pokarm. Drogę do zdobyczy bezbłędnie wskazuje mu węch stereo. Ta cecha jest być może wspólna dla wielu ssaków.

Doświadczenie, któremu poddano kreta było dość proste. Krecik wychylał się z norki otoczonej półokręgiem z wydrążonymi wzdłuż niego otworami, w których umieszczano jedzenie. Za każdym razem gdzie indziej. I za każdym razem ślepy kret bezbłędnie trafiał do dziury z pokarmem, i to w ciągu niespełna 5 sekund. Ogólna prawidłowość była taka, że najpierw kret wychylał czubek nosa i ruszał nim "tam-i-z-powrotem" i w ciągu sekundy decydował o kierunku dalszego wysuwania się - prosto do celu.

Co też tam wywąchały nasze kreciki? (Photo Credit: jrwi via Compfight cc)

Żeby utrudnić kretowi życie i przetestować jego przestrzenny węch, zatkano mu jedną dziurkę nosa. Też trafiał, ale szło mu już gorzej i znosiło go w jedną stronę. W lewo, gdy zatkano mu prawą dziurkę i w prawo gdy zatkano lewą. Brakowało mu po prostu drugiej dziurki do korekty kierunku - z zatkaną dziurką był monowęchowy.

Sama konstatcja węchu stereo jest ciekawa, gdyż do tej pory uważano, że krety lokalizują swoją zdobycz dzięki słuchowi i wąsom czuciowym na pysku. Miałyby pod tym względem gorzej od np. gwiazdonosa. W rzeczywistości okazuje się, że węch jest ich najbardziej rozwiniętym zmysłem.


Artykuł z opisanym eksperymentem ukazał się w Nature Communications i jest w wersji Open Access, więc polecam szczególnie.

ps. Stereoskopowe widzenie, stereofoniczne słyszenie, to może stereoodorowe węszenie? Co sądzicie drodzy Czytelnicy?

Źródło
fot. w nagłówku  Photo Credit: jackhynes via Compfight cc

Catania, C.K., 2013. Stereo and serial sniffing guide navigation to an odour source in a mammal. Nature Communications 4, 1441. doi:10.1038/ncomms2444