Młodszy o 200 mln lat

Apollo na Księżycu (fot. wikipedia)

Jeszcze w latach 80-tych spotkałem się z opinią, że Amerykanie wstrzymali intensywną eksplorację Księzyca, gdyż nawieźli stamtąd tyle materiału do badań, że starczy im tego na kolejne dziesiąciolecia. I oto mamy niejako potwierdzenie tamtych opinii. Niejako, gdyż analazie poddano próby skalne, które już wcześniej były badane. Tym razem wykorzystano nowe metody badawcze i otrzymano nowe, zaskakujące wyniki.
Chodzi o wiek Księżyca. Do jego określenia użyto plagioklazu występującego w skałach księżycowych przywiezionych przez misję Apollo 14, która zebrała ponad 40 kg prób. Różnica w podejściu do pomiaru polegała na tym, że wcześniejsze próby zanieczyszczone były ołowiem ziemskiego pochodzenia. Tym razem udało się oczyścić plagioklazy z ziemskiego ołowiu przy pomocy słabego roztworu kwasu. Otrzymany wynik zaskoczył wszystkich. Okazało się, że wiek stygnięcia magmy księżycowej, czyli powstania sztywnej skorupy i zawartej w nich plagioklazów wynosi 4.36 mld +/- 3 mln lat. O 200 mln mniej niż do tej pory zakładano. Wynik otrzymano przy pomocy kilku szeregów izotopów promieniotwórczych ołów 207 - ołów 206, samar 147 - neodym 143 i samar 146 - neodym 142.
Problem, który powstał po tych doniesieniach, polega na tym, że dotychczas zakładało się, że Księżyc powstał w wyniku kolizji planetzymala ziemskiego w innym planetzymalem wielkości Marsa w początkowych etapach tworzenia się Układ Słonecznego, które szacowano na ok. pierwsze 30 mln lat istnienia Układu Słonecznego (czyli jakieś 4.57 mld lat temu). Należałoby zatem wydłużyć czas tworzenia się Układu Słonecznego i tym samym odmłodzić powstanie układu Ziemia-Księżyc lub też założyć występowanie procesów wewnątrz Księżyca, które odmładzałyby jego skorupę, np. magmatyzmu, który mógłby zmienić wiek plagioklazów. Odmłodzić, odmłodzić...odmłodzić, taka kuracja odmładzająca :)

Źródło:
Borg, L.E. et al., 2011. Nature

Czytaj więcej

SEPM Sequence Stratigraphy Web

Tytułowa strona www została stworzona i prowadzona przez Christophera Kendalla, emerytowanego już profesora University of South Carolina, twórcę programów do modelowania basenów STRATA i SEDPAK. Od pewnego czasu znajduje się jednak pod egidą SEPM (Society for Sedimentary Geology) i ostatnio można ją znaleźć pod adresem www.sepmstrata.org. Website należy zaliczyć do geologicznych klasyków internetu. Znaleźć tu można prawie wszystko co dotyczy sedymentologii (szczególnie węglanów) oraz stratygrafii sekwencji i modelowania basenów 2D i 3D (nie mylić z 4D). Mocną stroną są pouczające ilustracje i filmy z symulacjami zmian warunków sedymentacji. Jest też sporo ćwiczeń (wraz z rozwiązaniami) dla początkujących adeptów stratygrafii sekwencji. Można skorzystać także z dostępu do literatury w postaci plików PDF oraz prezentacji, filmów, materiałów konferencyjnych. Jedyne co mógłbym zarzucić tej stronie, to niezbyt czytelne poruszanie się po rozlicznych opcjach, w których gąszczu łatwo się zgubić. Czasem trzeba przeładować stronę, bo menu z lewej strony nie rozwija się do końca. Szkoda, bo włożono mnóstwo pracy w tę stronę i można było dołożyć parę godzin na dopracowanie tego menu. No i martwi brak bieżących aktualizacji. Notka aktualizacyjna w stopce strony podaje grudzień 2009 r. ale jak zauważyłem, to chyba nic ważnego nie przybyło od 5-6 lat. Ogólnie daję 9,9 pkt na 10 możliwych i polecam naturalnie każdemu.

Czytaj więcej

Episodes

Episodes

Internauci przeglądający stronę www.stratigraphy.org mogą znaleźć w zakładce "Publications" linki do czasopism geologicznych związanych ze stratygrafią. Jako pierwsze czasopismo podano Episodes. I tu internautę spotyka rozczarowanie. Podany link, owszem, istnieje, ale prowadzi donikąd, tzn. do strony z jakąś lokalną wyszukiwarką. Szkoda, bo w Episodes często publikowane są ważne artykuły, szczególnie te dotyczące stratotypów granic. Niepocieszonym zdradzę, że pełny dostęp do artykułów Episodes znajduje się obecnie na stronach Hinduskiego Towarzystwa Geologicznego (tutaj ->).
Tyle tytułem wstępu i powitania w moim pierwszym wpisie na tym blogu. Naturalnie.

Czytaj więcej