Marsjańskie kaniony

Valles Marineris na Marsie (wikipedia)

Formy powierzchni występujące na Marsie, szczególnie doliny, wąwozy i kaniony do złudzenia przypominają ziemskie krajobrazy uformowane przez powierzchniowe cieki wodne. Ich powstanie wiązano do tej pory z występowaniem na Marsie w zamierzchłej przeszłości wody w stanie ciekłym. Obecnie mamy sporo dowodów na to, że kiedyś woda na Marsie płynęła, a teraz występuje głównie w postaci lodu.

Problemem pozostało wyjaśnienie w jaki sposób woda wyżłobiła największe marsjańskie kaniony takie jak Valles Marineris, który jest największym kanionem w Układzie Słonecznym (5000 km długości, 200 km szerokości i ponad 7 km głębokości).
Kolejną zagadką trudną do rozwikłania jest również ilość osadów, które powinny zostać zdeponowane przez tak olbrzymie ilości wody przepływającej przez Marsa. Tymczasem jest ich zbyt mało w stosunku do skali erozji terenu.



David W. Leverington z Texas Tech University uważa, że m.in. właśnie z powyższych powodów, wielkie kaniony na Marsie nie zostały utworzone przez przepływ wody, ale przez przepływ płynnej lawy, podobnie jak to miało miejsce na Księżycu. Na poparcie swej tezy Leverington wskazuje również, że niektóre z kanionów rozpoczynają się w pobliżu marsjańskich wulkanów i kończą olbrzymimi trapami zastygłej lawy bazaltowej.

Wydaje się, że ilość płynnej wody na Marsie była znacznie mniejsza niż początkowo spekulowano i jedynie niektóre z mniejszych form terenu mogą być z nią związane. Zamiast wielkich oceanów marsjańskich mielibyśmy dużo mniejszej skali morza, jeziora i rzeki.

Źródło:
David W. Leverington, 2011. A volcanic origin for the outflow channels of Mars: Key evidence and major implications, Geomorphology, 132: 51-75 http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0169555X11002820

Posted in: astronomia,mars